Bruidsbrieven uit de cel
Het afgelopen half jaar denk ik vaak na over de waarde van brieven en geschreven woorden. Daarom werd ik opmerkzaam toen ik hoorde van het boek „Bruidsbrieven uit de cel 1943-1945“. Het is de briefwissel tussen Dietrich Bonhoeffer en zijn verloofde Maria van Wedemeyer – een waargebeurd verhaal. Het boek is zo opgebouwd, dat je eerst de brieven kunt lezen en daarna is in de notities de achtergrond van zowel Dietrich Bonhoeffer en Maria van Wedemeyer te vinden. Het hielp mij om eerst de achtergrondinformatie te lezen en daarna hun briefwissel.
Dietrich Bonhoeffer en Maria van Wedemeyer leren elkaar kennen in een hele onzekere tijd. Maria heeft al een broer en haar vader aan de oorlog verloren en Dietrich strijd de strijd aan een hele andere frontlinie. Hij ziet vrij snel na de staatsgreep van Hitler een groot gevaar voor de kerk om zich te conformeren aan de ideeën van Hitler. Hierdoor is de stap om voor het verzet te werken voor hem snel gemaakt. Kort na hun verloving wordt Dietrich opgepakt. Hij moet de gevangenis in vanwege zijn contacten met het verzet. Eerst mag Dietrich alleen brieven naar zijn ouders schrijven, pas later wordt dit versoepeld en mag hij ook brieven aan zijn aanstaande bruid schrijven en mag Maria op bezoekuur komen. Op 26 april 1944 schrijft Maria:
‘Ik heb een krijtstreep ter grootte van jouw cel rond mijn bed getrokken. Een tafel en een stoel staan er ook, zoals ik het mij voorstel. En als ik er zit, denk ik bijna dat ik bij jou ben.’
Wat mij zo raakte aan hun brieven was, dat zij zo vastbesloten zijn om te trouwen. Al de tijd houden zij vast aan hun keus die ze voor elkaar gemaakt hebben. Maar niet alleen deze keus staat voor hun vast. Dietrich staat ook rotsvast in zijn overtuigingen en in zijn geloof in God. De hoop op betere tijden spreekt uit elke brief. En als dit betekent dat betere tijden alleen eraan komen als „iemand een spaak in het wiel steekt“, dan is Dietrich gewillig om deze spaak te zijn- ook al betekent dit zijn dood. Zijn geloof in God is hierin zijn houvast en hoop.
Bij het lezen van sommige brieven van hun voelde ik mij een indringer in hun harten en gedachten, maar wilde ik ook niet stoppen met lezen vanwege de poëzie en liefde die daarin te lezen was. Daarom zijn deze brieven een verborgen juweel, een getuigenis van een vastberaden liefde en een bron van inspiratie in moeilijke tijden.